Bazocelularni karcinom iskustva

Bazocelularni karcinom (BCC), poznat i kao bazalnocelularni karcinom, je najčešći oblik raka kože. Ovaj tip raka razvija se iz bazalnih ćelija, koje se nalaze u donjem sloju epidermisa, spoljnog sloja kože. BCC je sporo rastući i retko metastazira, što znači da se retko širi na druge delove tela. Ipak, ako se ne leči, može prodreti u dublje slojeve kože, uništiti okolno tkivo, pa čak i izazvati ozbiljne komplikacije.

Simptomi bazocelularnog karcinoma mogu se razlikovati u izgledu, ali postoje neki karakteristični znaci na koži na koje treba obratiti pažnju. Ovaj tip karcinoma obično se pojavljuje na delovima tela izloženim suncu, poput lica, vrata, ušiju, skalpa, ramena i leđa. Najčešći simptom ove vrste kancera  je mala, biserna ili voštana kvržica koja može biti u boji kože, ružičasta ili svetlocrvena koja može imati prozirni ili sjajni izgled sa vidljivim krvnim sudovima. Kvržica može krvariti ili formirati kraste, a zatim se ponovo otvoriti i ne zarastati u potpunosti. Jedan od simptoma je i ravna lezija, ravan ili blago uzdignut crvenkasti ili ružičasti pečat na koži. Može izgledati kao fleka ili ožiljak koji postepeno raste. Voskasta, bela ili žuta lezija koja izgleda poput ožiljka i ima nejasne granice i često je čvrsta na dodir. Takođe, na  bazocelularnog karcinom ukazuju i čirevi ili ranice koje ne zarastaju. Mogu izgledati kao otvoreni čirevi sa ili bez krasta. Lezija može svrbiti, iritirati ili izazivati blagi osećaj nelagodnosti, iako obično nije bolna.

Uzroci bazocelularnog karcinoma

Bazocelularni karcinom (BCC) se razvija kao rezultat mutacija u DNK bazalnih ćelija kože. Ove mutacije remete normalan ciklus rasta, deljenja i odumiranja ćelija, uzrokujući nekontrolisano umnožavanje bazalnih ćelija. Najčešći uzrok BCC-a je izlaganje ultraljubičastom (UV) zračenju, pre svega iz sunčevih zraka, ali i iz solarijuma. UV zračenje oštećuje DNK u ćelijama kože, uzrokujući mutacije koje dovode do razvoja karcinoma. Duža izloženost suncu, posebno tokom detinjstva i adolescencije, povećava rizik od razvoja BCC-a kasnije u životu. Osobe sa svetlijim tenom, crvenom ili plavom kosom i svetlim očima imaju veći rizik od oštećenja kože usled UV zračenja i samim tim veći rizik od razvoja BCC-a. Genetski poremećaji, poput Gorlinovog sindroma (nevoidni bazocelularni sindrom), mogu povećati rizik jer uzrokuju da osoba ima veći broj BCC lezija. Osobe sa oslabljenim imunitetom, kao što su oni koji primaju imunosupresivne terapije (npr. nakon transplantacije organa), imaju veći rizik za razvoj BCC-a. Izloženost određenim hemikalijama, poput arsena, može povećati rizik od pojave bazocelularnog karcinoma. Hronične rane, ožiljci, ili stalne iritacije kože mogu povećati rizik od razvoja BCC-a u tom delu tela. Rizik od bazocelularnog karcinoma se može smanjiti izbegavanjem prekomernog izlaganja suncu, korišćenjem zaštitne odeće i kreme za sunčanje, kao i redovnim dermatološkim pregledima.

Kako se leči Bazocelularni karcinom?

Lečenje BCC-a zavisi od veličine, lokacije, tipa i stadijuma tumora. Najčešći tretman je hirurška ekscizija, gde se tumor i deo okolnog tkiva uklanjaju. Za tumore na delovima tela kao što su lice i uši, Mohsova operacija je metoda sa visokim stepenom preciznosti i malom verovatnoćom recidiva. U nekim slučajevima, BCC se zamrzava tečnim azotom, što uništava ćelije raka. Kod manjih BCC-a, koriste se kreme poput imikvimoda ili 5-fluorouracila, koje lokalno deluju na tumorske ćelije. Za starije pacijente ili one koji nisu kandidati za hirurgiju, radioterapija može biti efikasan metod. U nekim slučajevima, koristi se fotodinamička terapija kombinacija specifičnih svetlosnih talasa i fotosenzibilizirajućih sredstava koji služe za uništavanje površinskih karcinoma. Rano otkrivanje i tretman su ključni za sprečavanje širenja bazocelularnog karcinoma i recidiva. Redovni dermatološki pregledi mogu pomoći u ranom prepoznavanju ovih promena.

Koliko je Bazocelularni karcinom opasan po život?

Bazocelularni karcinom (BCC) je najčešći, ali i najmanje agresivan tip raka kože. Iako može biti opasan, uglavnom nije smrtonosan jer retko metastazira ili se širi na druge delove tela. Međutim, ako se ne leči, može postati ozbiljan problem jer može prodreti u dublje slojeve kože i oštetiti okolno tkivo, uključujući mišiće i kosti, naročito ako se nalazi u blizini vitalnih struktura, kao što su oči, uši ili mozak.

Kako stručnjaci napominju, postoji ekoliko podtipova BCC-a koji se razlikuju po izgledu i ponašanju. Najčešći tip je nodularni bazocelularni karcinom koji se obično pojavljuje kao glatka, sjajna kvržica sa vidljivim krvnim sudovima. Može krvariti i formirati krastu. Zatim, površinski bazocelularni karcinom, koji izgleda kao crvena mrlja ili ljuskavi plak. Obično se javlja na torzu i manje je agresivan. Infiltrativni ili morfeiformni bazocelularni karcinom raste dublje u kožu i širi se između slojeva tkiva. Teže ga je uočiti i lečiti zbog nepravilnog rasta i veće invazivnosti. Pigmentisani bazocelularni karcinom ima tamnu boju zbog prisustva melanina i može izgledati kao melanom. Fibroepitelijalni bazocelularni karcinom (fibroepithelioma of Pinkus) je retki tip koji se najčešće javlja na leđima i može izgledati kao duguljasta ili polipoidna izraslina. Bazocelularni karcinom se u većini slučajeva uspešno leči ako se rano otkrije i pravilno tretira. Ipak, zbog svog invazivnog rasta, ne treba ga ignorisati. BCC koji se ne leči ili se kasno dijagnostikuje može uzrokovati ozbiljne komplikacije, posebno ako se razvija blizu vitalnih struktura.

Iskustva pacijenata sa bazocelularnim karcinomom (BCC) variraju u zavisnosti od stadijuma bolesti, lokacije karcinoma i vrste lečenja koje su prošli.Mnogi pacijenti primećuju da hirurško uklanjanje BCC-a ostavlja ožiljke, posebno ako se tumor nalazio na vidljivim mestima kao što su lice, nos ili uši. Za pacijente kojima je izgled važan, ovo može biti veliki psihološki izazov. Neki pacijenti prijavljuju osećaj nelagodnosti, bola ili otoka nakon zahvata, posebno kod dubljih i invazivnijih vrsta BCC-a. Takođe, lečenje može zahtevati nekoliko poseta i dodatne tretmane kako bi se postigli zadovoljavajući estetski rezultati. Iako BCC retko metastazira, pacijenti su često zabrinuti zbog mogućnosti recidiva, jer bazocelularni karcinom može ponovo nastati na istom ili drugom mestu. Ovaj strah dovodi do redovnog praćenja kod dermatologa i češćih dermatoloških pregleda, što može uzrokovati stres i anksioznost. Nakon operacije ili lečenja, pacijenti često moraju da izbegavaju izlaganje suncu, koriste zaštitne kreme i prilagode svoje aktivnosti kako bi smanjili rizik od novih tumora.

U nekim slučajevima, kako napominju pacijenti, tumor može da se vrati ako prvobitno nije u potpunosti uklonjen, što može zavisiti od tehnike lečenja i dubine tumora. Može da se pojavi, kako na mestu gde je bio prvobitno, tako i na drugim delovima tela. Ovo se posebno odnosi na pacijente koji su imali već jedan ili više BCC-a, jer su skloni razvoju novih karcinoma u budućnosti.

BAZOCELULARNI KARCINOM - SIMPTOMI: 

• pojavljuje na delovima tela izloženim suncu
•  mala, biserna ili voštana kvržica u boji kože ili ružičasta
• kvržica može krvariti ili formirati kraste

BAZOCELULARNI KARCINOM - LEČENJE: 

• hirurška ekscizija
• zamrzavanje tečnim azotom
• radioterapija