Vantelesna oplodnja (VTO) je metoda kojim se rešava problem plodnosti, odnosno stanja kada i nakon godinu dana kontinuiranih seksualnih odnosa, izostane željena trudnoća. VTO se može finansirati o trošku države ili sopstvenim sredstvima. Kada se par odluči za proceduru o trošku države, važno je da žena ispunjava nekoliko usluva. Pre svega se misli na to da su iscrpljene sve druge mogućnosti lečenja steriliteta, a korisnice moraju imati manje od 42 godine starosti, i očuvanu funkciju jajnika, uz indeks telesne mase (BMI) manji od 30.

Pored toga, u telu muškarca moraju postojati živi ili morfološki ispravni spermatozoidi. Sam postupak vantelesne oplodnje ili IVF (in vitro fertilizacija), podrazumeva uzimanje jajne ćelije iz tela žene, njenu oplodnju u laboratorijskim uslovima, i vraćanje oplođene jajne ćelije (embriona) u matericu.

Parovi koji se odluče na proceduru, prvo se javljaju izabranom ginekologu nakon čega slede brojni neophodni testovi i analize. Nalazi briseva, ultrazvuka i hormona važe šest meseci, a svi ostali godinu dana. Ističe se da za prvo dete, RFZO pokriva troškove 3 stimulisana postupka i 3 krioembriotransfera, dok za drugo dete RFZO pokriva 2 stimulisana VTO postupka i 1 krioembriotransfer.

Ipak, veliki broj parova ne ispunjava uslove da VTO finansira država, pre svega zbog godina žene. Zbog toga, često biraju samofinansiranje čitave procedure, koje se može obaviti na nekoj od privatnih klinika u zemlji i inostranstvu. Parovi najčešće odlaze u Prag ili Solun, gde se nalaze najbliži centri za VTO.

Brojne dame o VTO, diskutuju na online forumima. U nekim slučajevima, pacijentkinje su uspele da ostanu u drugom stanju nakon samo jednog pokušaja,i sada su ponosne mame. Pojedine žene su zatrudnele nakon drugog, ili čak trećeg pokušaja. Savet svih žena na forumima je da prvo treba probati prirodno začeće, posebno kod mlađih osoba. Zato smatraju da je VTO, izbor kada su sve druge mogućnosti bile bez uspeha. One ističu da je upornost i vera u uspeh VTO, ono što ih je vodilo, jer posle svake neuspele trudnoće, šansa da se se održi naredna trudnoća se povećava.

Učesnice diskusije se slažu da sam su terapije i priprema duge i teške. Dodatni problem predstavljaju brojne analize i lekarski pregledi, a pritom treba paziti na rok važenja testova. Na forumima vlada mišljenje da je u državanim institucijama, čitav postupak komplikovan, jer su podaci nesistematični i nije moguće dobiti sve informacije na jednom mestu. Dodaje se i da je odnos sa ginekologom i njegovim timom, od velike važnosti za psihičku stabilnost pacijentkinje.

Brojni su parovi koji su se uz pomoć VTO ostvarili u ulozi roditelja, ali ima i onih koji i nakon višegodišnjeg upornog pokušavanja, nisu uspeli. Na žalost, veliki broj parova prelazi starosnu granicu koju je država odredila, pa nemaju mogućnosti ni da pokušaju sa postupkom VTO iz finansijskih razloga. Tako se ističe da su pregledi, analize i čitav postupak VTO u privatnim institucijama prilično skupi i iznose par hiljada evra.