Zračenje iskustva

Lečenje malignih bolesti nije ni malo lak zadatak, a krajnji cilj lečenja je potpuno uklanjanje ili uništenje malighnih ćelija. U tu svrhu, kroiste se nekoliko standardnih terapija lečenja, kao što su radioterapija, hemioterapija i hirurgija. Ove metode se najčešće kombinuju kako bi se postigli najbolji rezultati, a često komentarisana tema na internetu je radiografija ili zračenje.

Zračenje je terapija u lečenju maligniteta koja koristi jonizujuće zračenje. Najčešće se koriste X zraci zraci visoke energije, a mogu još gama zraci ili elektroni. Na internet forumima se postavljaju različita pitanja, koja su najčešće vezana za nuspojave radioterapije, jer pored uništavanja zloćudnih, zraci uništavaju i zdrave ćelije u okolini. Zbog toga pri planiranju radioterapija učesvuje čitiav tim, koji za cilj ima da ukloni malignitete a što manje ošteti okolno tkivo.

Iskustva pacijenata sa zračenjem su izrazito individualna, i variraju od blagih i kratkotrajnih posledica, do neželjenih reakcija koje su se javile više meseci nakon radioterapije, i koja nisu nestala. Iskustva variraju zbog činjenice da se razlikuju doze zračenja koje svaka osoba prima, a pritom tumori različito reaguju na zračenje, ili se do njih teško stiže. Lekari navode da postoji nekoliko vrste zračenja, od čega takođe mogu da zavise iskustva.

Radioterapija se deli na primarnu, adjuvantnu i palijativnu. Primarno zračenje se koristi kao primarni način lečenja, pre operacije i drugih metoda, u cilju uništenja tumora. Iskustva pacijentada govore da stopa izlečenja zračenjem kod rano utvrđenog tumora prostate, testisa ili grlića materice prelazi 60%, do čak 85% kod raka testisa. Međutim, lečenje se smatra uspešnim ukoliko se bolest ne vrati sledećih 5 godina. O tome govore pacijenti koji su primarnim zračenjem izlečili početne stadijume tumora, međutim sreću se svedočenja onih kod kojih se on vratio, ili kod kojih tretman nije bio uspešan.

Adjuvantno zračenje se koristi nakon hiruških zahvata, kako bi se uklonili svi preostali tragovi tumora i smanjio rizik od recidiva. Ovakvo lečenje tumora je prema iskustvima lekara i pacijenata veoma uspešno, ali nekada podrazumeva rizik od zračenja odnosno njegovih nuspojava. Ipak, nije svaki tumor izlečiv, zbog čega se na kraju pristupa palijativna radioterapija. Ona podrazumeva sprečavanja širenja metastaza tumora koje nisu izlečive, ali koje mogu da budu izuzetno bolne po pacijenta. Ovakva terapija nema za cilj izlečenje, već samo ublažavanje tegoba i olakšavanje preostalog života.

Bez obzira na uspešnost zračenja, nuspojave su prema rečima pacijenata neminovne. Danas je radioterapija znatno unapređena a zračenje fokusirano, pa su oštećenja okolnog tkiva minimalna, ali ne prolazi bez neželjenih reakcija. Pacijenti navode da zračenje ne boli, međutim, najčešće rane reakcije se javljaju u vidu crvenila na koži, iritacije, pigmentacije ili perutanja i ljuštenja kože. Ovakve reakcije se jalvjaju na delu kože koji je zračen, a lekari opominju da ne treba stavljati losione i kreme dva sata nakon radioterapije.

Nuspojave mogu da se jave i kasnije, i to od nedelju dana do tri meseci. Iskustva pacijenata su različita, a neželjene reakcije se takođe javljaju na delovima tela koji su zračeni. Ukoliko su zračeni vrat i glava, može doći do nastanka gljivica, suva ili previše vlažna usta, opadanje kose, promenjen ukus ili otežano gutanje. Kada se zrače grudi i dojke, može toći do otežanog gutanja, pojave kratkog daha, kašlja, bol u bradavicama ili oticanja dojke. Zračenjem stomaka, odnosno digestivnog trakta, javlja se mučnina, dijareja, gubitak apetita ili povraćanje. Kada se tretira prostata, može doći do učestalog mokrenja, iritacije, seksualne disfunkcije, neplodnost ili rana menopauza.

Za razliku od ovih, postoje i dugoročne nuspojave zračenja, koje nastaju od par meseci do čak par godina nakon zračenja. Ove nuspojave takođe zavise od ozračenog dela tela, ali mogu da izazovu glavobolje, zadebljanje kože, demenciju, otežano mokrenje ili pražnjenje creva, oštećenje vida i sluuha, neplodnost ali i povećan rizik za nastanak sekundarnog tumora. Brojne i izražene nuspojave često izazivaju pitanje da li se zračenje uopšte isplati.

S obzirom da nema previše izbora u lečenju malignih oboljenja, pacijenti su potpuno svesni rizika i najčešće prihvataju terapiju zračenjem. Sa druge strane, lekari ,odnsno ceo tim lekara se preciznim planiranjem i kombinovanjem više terapija trudi da učini više dobrog nego štete. Kako se stalno radi na unapređenju radiografske metode, većina se slaže da ne biraju metode kada je reč o zdravlju, iako ona nosila nuspojave i probleme.

UPOTREBA METODE ZRAČENJE:

• Primarna metoda u lečenju tumora
• Može da se koristi u kombinaciji sa drugim metodama
• Može da se koristi nakon hiruškog uklanjanja tumora
• Može da se koristi i kada je nemoguće odstraniti tumor, kako bi smanjila širenje metastaza što može da bude bolno po pacijenta

NUSPOJAVE KOJE IZAZIVA TERAPIJA ZRAČENJEM:

• Crvenilo i promene na koži
• Svrab i perutanje kože
• Glavobolje i slabost
• Kratak dah i kašalj
• Preosetljivost bradavica
• Otekle dojke
• Često mokrenje ili krv u urinu
• Erektilna disfunkcija
• Problemi sa stolicom
• Krv u stolici
• Problemi sa sluhom i vidom